Anemi Nedir? Anemi Belirtileri Nelerdir?

Günümüzde çok duyduğumuz kansızlık yani anemi hastalığı oldukça önemlidir. Merak edilen anemi nedir, anemi belirtileri nelerdir konusunu gelin birlikte ele alalım.

Kanımıza renk veren oksijenin hücrelerimize taşınmasında etkili olan proteine hemoglobin denmektedir. Hemoglobin alyuvarlar yani kırmızı kan hücreleri tarafından taşınır. Kanın içindeki bulunan hemoglobin proteinin normal seviyenin altına düşerse alyuvarların sayısının azalmasına anemi (kansızlık) adı verilir. Aneminin çok çeşidi vardır. Kalıtsal olabileceği gibi sonrada da olabilmektedir.

Eğer kansızlık tedavi edilmezse vücutta bazı sorunlar olabilir. Anemi sonucunda hipoksi yani dokulara yeterli miktarda oksijen iletilmemesine neden olmaktadır. Bunun sonucunda da vücuda yeterli miktarda oksijen giremediği için organlar zorlanacaktır.

Kansızlık olması durumunda oksijen yetersizliği olabildiği için tüm iç organlar ve kaslar zorlanır. Vücutta ağrı hissedilmesine, duygu durum bozukluklarına, unutkanlığa, el ve ayaklarda da uyuşmalara neden olabilir.

Hastada anemi tespit edilirse tedavinin vakit kaybedilmeden tedavi planlanması gerekir. Kansızlığa neden olan faktörlerden birisi genetik etkenler olabildiği gibi, beslenme eksikliğinden de meydana gelebilir. Eğer anemi varsa doktor duruma göre mide – bağırsak endoskopisi isteyebilir.

Orak hücreli anemi kalıtsal bir kan bozukluğudur. Hem anneden hem babadan geçebilir. Kan hücreleri şekil olarak yuvarlak, esnek ve halkaya benzemektedir. Orak hücreli anemi rahatsızlığı olan kişilerde kırmızı kan hücreleri orak şeklini alır ve esnekliğini kaybeder bu neden orak hücreli denmektedir. Normal kan hücreler kılcal damarlarda geçiş yapabilir, anormal hücreler ise kılcal damarların içinde saplanır geçiş yapamaz. Böyle bir durum da hayati tehlikeye yol açabilir.

Bu anemi çeşidi de kemik iliği yetmezliğinden dolayı meydana gelen hastalıklardandır. Kemik iliğinde kan hücresi üretilmezse buna aplastik anemi denmektedir. Aplastik anemi hem beyaz, hem de kırmızı kan hücrelerinin azalması veya tamamen yok olmasıdır. Bunun sonucunda hastanın hayatı riske girebilir. Ciddi bir hastalıktır.

Periferik kanın içindeki kırmızı kan hücrelerinin yaşam sürelerinin kısalması sonucu ortaya çıkan bir anemi çeşididir. Hemolitik anemi hem kalıtsal olabilir hem etkenlere bağlı olarak sonradan da meydana gelebilir. Vücut ortalamadan 6 ya da 8 kat fazla kan hücresi üretir ve bunun sonucunda hücreler tahrip edilir. Yeni üretilen kan hücrelerinden daha hızlı gelişir. Bunun sonucunda da hemoliz denen kan hücresi yıkımı gerçekleşir.

Bu anemi çeşidi B12 vitamini ile direkt olarak alakalıdır. Pernisiyöz anemisi olan kişilerin gerekli olan B12’yi almadıkları gözlenmiştir. Bu kişilerin midelerinde üretilen intrinsik faktör denen protein yoktur. Bunun eksikliğinde de B12 vitamini eksikliğine yol açar. Ve perbisiyöz anemi meydana gelebilir.

Bu anemi çeşidi normalden daha düşük olan bir anemi çeşididir. Makrositik anemi olarak bilinen anemi B12 eksikliğine ya da folat eksikliğine bağlı olarak gelişebilir.

Bazı anemiler genetik olarak meydana gelmektedir. Fakat anemi doğum ile değil sonradan olduysa demir eksikliği, B12 eksikliği ve folik asit eksikliğinden kaynaklanabilir.

Hemoglobin proteinin en önemli bileşeni demirdir. Demir eksikliği varsa hemoglobin üretilmez ve sonucunda anemi meydana gelir. Bu da demir eksikliği anemisidir.

Demir eksikliğinden dolayı anemi meydana gelmesinin sebebi demir içeren gıdalardan yeterli miktarda tüketmemek ve bazı mide-bağırsak sorunlarıdır. Bunların yanında bazı kadınlarda regl dönemlerinde fazla kan kaybetmelerinden dolayı da olabilmektedir.

Alyuvarların üretilmesinde önemli bir yere sahip olan folik asit ve B12 vitamini yeterli miktarda alınmazsa anemi görülebilir. Bu nedenle kırmızı et tüketimine dikkat edilmelidir. Kırmızı etin az tüketilmesi ya da hiç tüketilmemesi B12 vitamini ve demir eksikliğine yol açar. Ve sebze tüketmeyen kişilerde de folik asit eksikliği görülebilir. Kansızlık olması engellemek için besinler dengeli bir şekilde tüketilmelidir.

Bazı kişilerde yaşadıkları travma ve iç kanamalar sonucunda da kan kayıpları sonucunda anemi yani kansızlık görülebilir.

Anemi doğumsal olarak varsa genetik faktörlere bağlıdır. Genel olarak halk arasında Akdeniz anemisi olarak bilinen anemiler orak hücre hastalıkları bunlara örnektir.

Bunların yanında kronik hastalıklar da anemiye sebep olabilir.

Kansızlık en çok görülen durumlardan birisidir. Her yerde her yaştan insanda görülebilir. Anemiden şüpheleniyorsanız doktorunuza şikayetlerinizi sayınız. Doktorunuz aile öykünüzü de dinleyip genetik olup olmadığını karar verip teşhisi koyacaktır.

Doktorunuz fiziki muayene sırasında kalp atışı hızınızı dinler. Soluk alıp verme fonksiyonlarınızı kontrol eder ve karaciğer, dalakta şişme olup olmadığına bakılır.

Kansızlığın yani aneminin çeşidinin ne olduğu öğrenmek için kan tahlili yapılabilir. Eğer kansızlık varsa doktorunuz kan tahlili isteyecektir. Ve tahlilde hematokrit, hemoglobin değerlerine bakar. Alyuvarların, akyuvarların ve plateletlerin yani trombositlerin sayısı da oldukça önemlidir.

Kan tahlili sonucunda anemi için yeterli sonuca ulaşılamadıysa doktorunuz sizden hemoglobin elektroforezi, retikülosit sayımı, serum demiri ve serum ferritin testlerini de isteyebilir. Eğer doktorunuz kansızlığın başka kronik hastalığın belirtisi olduğunu düşünürse o hastalıkla ilgili tetkikler yürütülebilir.

Doktorun bağırsaklardaki bir kanamadan şüphelenirse dışkı tahlili ve kolonoskopi isteyebilir. Ve kadınlarda üreme sisteminden kaynaklandığı düşünülebilir. Bu durumda kanamalar için jinekolojik muayene olmanız önerilebilir.

Kansızlık yani anemi olması durumunda tedavi için aneminin çeşidine, şiddetine bakılır. Buna göre farklılık göstermektedir. Tedavinin asıl amacı anemiye sebep olan durumu durdurmaktır. Eğer anemi demir eksikliği ve folik asit eksikliğindense doktorun tavsiye ettiği meyveler ve sebzeler ağırlıklı olarak beslenilmelidir.

Demir eksikliği ve folik asit eksikliğinde beslenmenin yanında takviye vitaminler de verilebilir. Enjeksiyon ile vücuda alınabilir.

Anemi ilerlemiş ve tehlikeli bir hale geldiyse kan ve ilik kök hücre nakli yapılabilir. Anemiye neden olan ve hayatınızı tehdit eden bir kanamanız varsa doktorunuz cerrahi bir müdahale tavsiye edebilir.

Anemi olması durumunda hangi yiyecekleri yemeliyim ve hangi yiyeceklerden uzak durmalıyım?

Kansızlık yani anemi olan kişilerde diyet yani beslenme şekli çok önemlidir. Sağlıksız beslenmek, abur cubur tüketmek, faydalı olmayan ürünlerden kalori almaktan uzak durulmalıdır. Yemek seçimlerinizi yaparken de sahip olduğunuz koşullara dikkat etmelisiniz.

Bazı besinler demir emilimini bozar. Kalsiyum ve demir takviyesi aynı anda alınmamalıdır. Ve bazı besinlerden de uzak durmalısınız.

Demir açısından zengin B12, B9 ve C vitaminleri içeren besinleri yemelisiniz. Özellikle mercimek, ıspanak ve fıstık gibi bitki kaynaklarından demir alabilirsiniz. Protein kaynaklarından demir alınabilir yani yağsız sığır eti ve hindi eti tüketilebilir. En iyi B vitamini kaynakları kepekli tahıllar ve koyu yapraklı sebzelerdir.

C vitamini içeren turunçgil, meyve ve biber gibi besinler demir tüketimini arttırmaktadır. Eğer kansızlık şikayetiniz varsa diyetisyeninizden uygun bir diyet önerisi alabilirsiniz. Greyfurt tüketirken de dikkatli olmalısınız bazı ilaçlarla birlikte tüketilmemelidir.

Sağlıklı olmak için kendinize iyi bakmalısınız. Bu konuda kendinize iyi bakmak için neler yapabileceğinizi doktorunuzdan öğreniniz. Sizin ve doktorunuzun belirlediğiniz bir liste ile daha sağlıklı bir bedene sahip olabilirsiniz.

Daha fazla içerik için Instagram hesabımızı takip edebilirsiniz: begonyakadin